Thuốc bổ thường dùng để hỗ trợ phòng và điều trị bệnh, nhưng nó cũng tựa như con dao hai lưỡi. Dùng đúng cách thì thuốc bổ là thuốc bổ. Dùng sai cách thì thuốc bổ là “thuốc độc”. Vậy bạn đã dùng thuốc bổ đúng cách? hãy cùng tôi tìm hiểu để bảo vệ bản thân và sức khỏe cho gia đình bạn nhé.
Bạn đã dùng thuốc đúng cách?
Thuốc bổ vốn là tên gọi chung cho những loại thuốc bổ sung cho cơ thể những thành phần thiết yếu cho cơ thể như vitamin, acid amin, chất khoáng, collagen,…
Thường thì công dụng của thuốc bổ là làm trẻ hoá tế bào, hỗ trợ quá trình chuyển hoả và hấp thủ chất dinh dưỡng của cơ thể hiệu quả hơn để dùng các dưỡng chất đó đi nuôi cơ thể và các bộ phận, chức năng khác như xương, khớp.
Nhưng với những người sử dụng thuốc không có nhận thức rõ ràng về y học cho rằng việc dùng thuốc bổ chỉ có lợi mà không có hại và thậm chí uống được thuốc gì thì cứ uống. Chính vì suy nghĩ này mà nhiều người dùng thuốc bổ tràn lan mà không biết thuốc bổ có thể thành “thuốc độc” có nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ người dùng nếu sử dụng không đúng cách hoặc quá liều.
Các loại thuốc bổ
Thuốc chống oxy hóa
Nhờ các thành phần chính trong thuốc là các vitamin thiết yếu như vitamin E, vitamin C, nên tác dụng của thuốc chống oxy hoá là làm hạn chế được quá trình tế bào bị thoái hoá, phòng ngừa được các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn thị giác,… Nhưng thực chết nếu lạm dụng thuốc sẽ dẫn đến hậu quả là làm cạn kiệt vitamin A; hoặc gây khó khăn cho việc hấp thu vitamin D khi dùng quá liều vitamin E; gây viêm loét dạ dày, ruột, viêm bàng quang, ống tiết niệu khi dùng vitamin C quá 500mg/ngày.
Thuốc đa vitamin
Trong thuốc bổ này có rất nhiều vitamin thiết yếu như các vitamin nhóm B, vitamin C, D, E, PP. Thuốc bổ vitamin thường được nhiều người sử dụng để tăng cường sức lực, chống mệt mỏi, bồi bổ cơ thể sau khi ốm…
Nhưng việc sử dụng sử dụng loại thuốc đa vitamin trong thời gian dài sẽ dẫn đến dư thừa vitamin. Ví dụ như thừa vitamin D sẽ gây tăng canxi máu, gây canxi hóa mô mềm, xương hóa sụn sớm, suy thận; thừa vitamin A sẽ gây nhức đầu, tăng áp lực nội sọ, viêm da, dễ tử vong…
Cơ thể con người chúng ta chỉ nên bổ sung vitamin bằng thuốc khi có các triệu chứng bệnh lý điển hình do thiếu vitamin nào đó. Chẳng hạn khi bị phù thũng, ăn chậm tiêu… cần bổ sung vitamin B1; trẻ bị còi xương phải được uống vitamin D…
Và cách tốt nhất để vitamin phát huy được hết lợi ích sức khoẻ và sử dụng thuốc theo chỉ dịnh của bác sĩ cụ thể về loại vitamin cần bổ sung, liều lượng bổ sung là bao nhiêu,…
Thuốc đa khoáng chất
Không chỉ bổ sung thêm vitamin mà còn cung cấp cho cơ thể những khoáng chất thiết yếu như canxi, sắt, kẽm, iod,… Nhưng tương tự như vitamin, việc lạm dụng thuốc đa khoáng chất sẽ dẫn đến dư khoáng chất và tạo những phản ứng bên trong cơ thể tạo thành những nguy hại sức khoẻ.
Thuốc có acid amin
Cơ thể con người cần khoảng 20 acid amin thiết yếu. Việc ăn uống không cân bằng dinh dưỡng, không đúng giờ giấc sẽ dẫn đến thiếu hụt các acid amin. Việc cung cấp quá nhiều acid amin cho cơ thể sẽ dẫn đến việc tác động xấu lên các tế bào, làm cơ chất trong cơ thể bị rối loạn và không tốt cho sức khoẻ con người.
Thuốc 3B
Viên 3B được dùng để phòng đau nhức thần kinh, cơ bắp, thấp khớp và suy dinh dưỡng nhờ sự phối hợp trong các thành phần của thuốc như vitamin B1, B6 và B12 với hàm lượng vitamin trong mỗi viên thuốc cao đến gấp hàng trăm lần nhu cầu bình thường hằng ngày của cơ thể. Chính vì thế, khi sử dụng thuốc bổ 3B cần phải theo chỉ định của bác sĩ.
Thuốc vitamin C
Công dụng quen thuộc của vitamin C là tăng sức đề kháng của cơ thể, chống chảy máu chân răng, chống lão hóa, giảm dị ứng, nhiễm trùng. Nhưng thật sự thì vitamin C cũng có tác dụng phụ.
Dùng trên 1000mg/ngày trở lên có thể viêm loét dạ dày, ruột, gây tiêu chảy, viêm bàng quang, ống tiết niệu, do acid ascorbic.
Dùng trên 2g/ngày sẽ gây mất ngủ, tạo sỏi oxalat, ức chế bài tiết insulin, tăng huyết áp, tổn thương thận do tăng tổng hợp corticoit và catecholamin.
Thuốc chống loãng xương
Đây là thuốc bổ với thành phần kết hợp giữa canxi và vitamin D, có tác dụng phòng chống loãng xương rất hiệu quả. Nếu lạm dụng thuốc thì tỷ lệ dẫn đến tăng canxi máu, gây vôi hóa mô mềm, xương hóa sụn và suy thận rất cao.
Những lưu ý khi dùng thuốc
Với các thành phần khoáng chất và vitamin, acid amin cao hơn mức bình thường của cơ thể, thuốc bổ có thể bổ sung trực tiếp những loại chất đó trực tiếp vào cơ thể nên việc lạm dụng thuốc dễ dàng gây biến chứng cho cơ thể. Không chỉ không phòng – trị bệnh mà có thể gây tử vong cho người dùng là chuyện rất dễ xảy ra.
Ở Mỹ, người ta ước tính hằng năm phải tiêu tốn khoảng 150 tỉ USD để xử lý tai biến do thuốc, có 5 – 20% bệnh nhân nhập viện phải gánh chịu tai biến do và có khá nhiều người không cứu được, dẫn đến tử vong…
Thuốc là con dao hai lưỡi, vì thế chỉ dùng thuốc khi thật sự cần thiết và có sự hiểu biết tối thiểu về cách dùng, tốt nhất nên đến bác sĩ khám để được chỉ định dùng đúng thuốc.
Khi đang dùng thuốc, nếu xảy ra các phản ứng bất thường như ngứa, nổi mề đay, khó thở, hoặc cảm thấy rất khó chịu thì ngừng ngay thuốc, đến tái khám ở bác sĩ đã chỉ định thuốc để có xử trí kịp thời, tránh những hậu quả “tiền mất tật mang” mà có khi là mất mạng.