Bệnh trĩ được hình thành là do tình trạng các tĩnh mạch trong thành hậu môn lớn ra (chứng dãn tĩnh mạch) và có thể bị ở trong hay ngoài (trĩ nội – trĩ ngoại), thường là do táo bón lâu dài hay đôi khi do tiêu chảy. Trĩ thường xảy ra ở ba điểm chính cách đều nhau quanh vòng hậu môn. Trĩ không biến chứng, ít khi gây đau, thường chỉ bị đau khi có khe nứt hậu môn. Triệu chứng chính là xuất huyết.
Trĩ độ một không bao giờ xuất huyết ở hậu môn, triệu chứng duy nhất là xuất huyết sau khi đi vệ sinh. Trĩ độ hai nhô ra khỏi hậu môn thành một chỗ sưng gây khó chịu nhưng tự rút vào, trĩ độ ba ở lại bên ngoài hậu môn và cần phải đẩy vào.
Trĩ độ một và hai đáp ứng tốt với phương pháp điều hoà ruột bằng chế độ ăn uống nhiều xơ và dùng các chất làm mềm phân. Nếu vẫn còn xuất huyết, dùng một dịch kích thích (tác nhân gây xơ cứng) chích quanh nơi tĩnh mạch phồng ra để gây co mạch.
Nong hậu môn (cần gây mê toàn thân) cũng có công hiệu. Trĩ độ ba cần phải phẫu thuật, đặc biệt khi bị xoắn lại.
Chế độ ăn uống nhiều rau quả giúp ngừa bệnh trĩ.
Bệnh nhân bị bệnh trĩ hầu như không ảnh hưởng tới thai nhi trừ phi phải dùng các loại thuốc đặc trị. Về vấn đề này, bệnh nhân nên có tư vấn với bác sĩ sản phụ khoa trước khi điều trị bệnh trĩ.
Với những bệnh nhân đã mắc bệnh trĩ, nếu không điều trị dứt điểm và có hướng điều trị phù hợp thì khả năng mắc bệnh trở lại sẽ cao.
Trong hầu hết các trường hợp bị trĩ, hầu như bệnh nhân không biết là mình bị mắc bệnh. Tuy nhiên, có một số bước mà bệnh nhân có thể thử để ngăn chặn việc bị bệnh này:
– Duy trì sức khoẻ ổn định, cân bằng việc ăn uống trong quá trình mang thai để tránh bị táo bón. Chất xơ đặc biệt rất quan trọng trong việc ngăn chặn bệnh. Bệnh nhân có thể tăng chất xơ bằng cách ăn thật nhiều hoa quả, rau, bánh mì, ngũ cốc, đỗ…
– Uồng nhiều nước và nước hoa quả nhưng tránh không uống trà hay cà phê vì chúng có thể làm bệnh nhân mất nước.
– Tập đi bộ thường xuyên và tập thể dục, chẳng hạn bơi. Điều này sẽ kích thích ruột, giúp khả năng tiêu hoá tốt hơn.
– Khi bệnh nhân cảm thấy cần phải đi vệ sinh thì hãy đi, đừng cố gắng nín, nhịn.
– Cố gắng tránh tình trạng căng thẳng và ngồi đúng tư thế khi đi vệ sinh.