Nhiều bà mẹ hay hầm xương, rau củ chỉ để lấy nước cho con dùng vì nghĩ đó là phần tinh túy, chứa nhiều dưỡng chất nhất. Tuy nhiên cũng có người làm ngược lại. Vậy đâu mới là sự thật?
Dễ thiếu chất dinh dưỡng
Giống như chị Đ., nhiều bà mẹ cứ nghĩ hầm xương lấy nước cho bé ăn là đã… đại bổ. Nhưng bác sĩ CKI Phan Thị Hiền Thu, Trung tâm Dinh dưỡng TP. HCM cho biết, thật ra, trong nước hầm/nấu từ thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, cá, xương… chỉ có vị béo và ngọt. Còn chất đạm, các a-xít amin, dưỡng chất vẫn nằm trong phần xác vì các chất này không bị thủy phân. Nước hầm từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau, củ, quả… có nhiều vitamin, khoáng chất hơn. Tuy nhiên nhóm chất xơ vẫn nằm trong cái. Như vậy, nếu chỉ cho trẻ ăn theo kiểu hầm thực phẩm lấy nước pha bột, nấu cháo thì trẻ rất dễ thiếu chất.
Trước hết, trẻ rất dễ thiếu chất đạm nếu chỉ được cho ăn thuần nước. Trong khi đó, chất đạm là thành phần giúp xây dựng tế bào, thiếu đạm dễ dẫn đến cơ bị nhão, teo cơ. Đạm còn là chất dẫn các chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất nên thiếu đạm sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa, trẻ chậm tăng trưởng… Ăn kiểu này còn gây rối loạn quá trình tạo một số men trong cơ thể trẻ, thiếu enzyme… về lâu dài dẫn đến suy dinh dưỡng. Ngoài ra, nước hầm xương chứa rất ít can-xi, trẻ không được cung cấp đủ can-xi sẽ bị còi xương, chậm phát triển…
Đối với rau, củ, nếu trẻ chỉ ăn phần nước thì sẽ thiếu chất xơ. Chất này có tác dụng kích thích nhu động ruột hoạt động, làm tăng co bóp để tống xuất phân ra ngoài nên nếu không được cung cấp đủ dễ gây táo bón. Bên cạnh đó, trẻ có thể thiếu các vitamin khi không được ăn rau, củ.
Giải pháp cân bằng
Để đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho con, phụ huynh nên cho trẻ ăn cả nước và cái. Nếu bé khó ăn cái nên tập trẻ từ ít đến nhiều, từ thực phẩm mềm đến thực phẩm cứng hơn. Tùy theo độ tuổi của trẻ mà nên cắt nhỏ, băm, xay khi nấu.
Khi thấy trẻ không ăn được phần cái, nhiều phụ huynh đem hầm, ninh, xay nhuyễn để trẻ dễ ăn. Tuy nhiên việc này kéo dài lại có thể khiến trẻ dễ biếng ăn vì thức ăn quá quen thuộc, nhàm chán. Thay vào đó nên chế biến phần cái theo hướng xào sơ, luộc rồi cắt thật mỏng để trẻ dễ ăn hơn.
Đối với các món hầm như hầm xương chỉ nên thực hiện 1 lần/tuần để giúp trẻ thay đổi khẩu vị. Với trẻ nhỏ, nên cho nước hầm vào tủ lạnh để vớt bỏ váng mỡ nổi lên trên rồi mới cho con ăn.