Vô sinh được định nghĩa là một cặp nam nữ (vợ chồng) chung sống, sinh hoạt tình dục bình thường (không dùng biện pháp kế hoạch hóa gia đình) trong 12 tháng liên tục mà không có thai. Dưới đây là một số lời khuyên của bác sĩ khoa sản trong chữa trị vô sinh.
Phải khám cả hai vợ chồng
Giáo sư Đỗ Trọng Hiếu – Nguyên Vụ trưởng Vụ bà mẹ và trẻ em cho biết tỷ lệ vô sinh trên thế giới khoảng 10%. Trong số 10% này sẽ có 5% có thai tự nhiên trong năm tiếp theo và đến năm thứ 3 chung sống có thể có thêm 2 -3% số cặp vợ chồng có thai nữa. Như vậy sau 3 năm chung sống chỉ còn 2-3% không thụ thai tự nhiên mà thôi.
Nguyên nhân vô sinh có thể do cả hai bên với tỉ lệ nam 40%, nữ 40% và 20% còn lại là do cả hai phía nam nữ cộng hưởng. Vì thế khi khám chữa vô sinh cần xem xét cả hai vợ và chồng để có thể phối hợp chữa trị cả hai người cùng lúc, cùng thời gian vừa tránh chi phí tốn kém, vừa có hiệu quả cao.
Các bệnh viện chuyên khoa sinh sản (phụ sản), các khoa sản phụ của các bệnh viện đa khoa, các trung tâm sức khỏe sinh sản của các tỉnh và một số phòng khám sản phụ khoa tư nhân là những nơi được Bộ Y tế quy định có khả năng và quyền hạn được chữa vô sinh. Ngoài ra, còn một số bệnh viện đặc quyền được cấp phép chữa vô sinh. Kết quả sức khỏe lâu dài của những trẻ sinh ra bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo chưa được nghiên cứu đầy đủ.
Cách tiếp cận để chữa vô sinh của thầy thuốc gồm:
Thứ nhất, chỉ chữa vô sinh không chữa bệnh của người vô sinh: Sử dụng ngay phương pháp can thiệp như lấy trứng, lấy tinh trùng ra khỏi cơ thể của người để thụ tinh nhân tạo bằng cách bơm tinh trùng khỏe mạnh vào buồng tử cung trong thời kỳ phóng noãn (tinh trùng của chồng hoặc của người cho).
Tỷ lệ có thai hoặc sinh con cho mỗi lần can thiệp này thành công từ 15 đến 50%. Ít khi làm một lần đã thành công ngay. Thụ tinh nhân tạo là chỗ dựa cuối cùng của các phương pháp điều trị vô sinh.
Thứ hai, chữa bệnh vô sinh. Ưu điểm của phương pháp này là loại trừ vĩnh viễn nguyên nhân gây vô sinh do người chồng hoặc người vợ hoặc cả hai. Do đó khả năng sinh sản sẽ được phục hồi mãi mãi bao gồm cả khả năng tình dục.
Quá trình chữa trị lâu hơn nhưng ít tốn kém hơn và cần sự kết hợp điều trị cho cả vợ và chồng chặt chẽ hơn. Thầy thuốc cũng phải theo dõi, chăm sóc lâu dài và cẩn thận hơn. Các thầy thuốc đã được đào tạo về sinh sản là những người được phép và được bệnh nhân lựa chọn nhiều hơn.
Những đứa con sinh ra bằng cách điều trị này được các bậc bố mẹ yên tâm hơn vì không can thiệp thủ thuật nào trong quá trình thụ tinh và phát triển của thai.
Người hiếm muộn có quyền gì?
Theo Luật bảo vệ sức khỏe nhân dân của Việt Nam và nhiều nước khác trên thế giới đều tôn trọng quyền con người và quyền công dân trong chữa bệnh và chữa vô sinh.
– Được chọn thầy thuốc và cơ sở chữa bệnh. Nhiều cơ sở, bệnh viện đã nổi danh nhờ sử dụng kỹ thuật hiện đại và có một số chuyên gia, bác sĩ giỏi có kỹ thuật cao. Dù chữa bệnh ở đâu, bệnh nhân/khách hàng cũng nên lựa chọn những thầy thuốc chuyên môn và khoa học kỹ thuật tốt. Nhiều người hiểu sai câu có bệnh phải vái tứ phương gặp ai cũng chữa, thuốc nào cũng dùng.
– Được thông tin đầy đủ cả trước khi khám để được chọn thầy thuốc có khả năng chữa đúng bệnh cho mình. Trong khi khám được thảo luận với thầy thuốc về chẩn đoán phương pháp chữa bệnh, thuốc chữa bệnh, tác dụng chính và phụ của thuốc để tự theo dõi và quyết tâm chữa bệnh theo phương pháp đã lựa chọn.
– Có quyền chấp nhận hoặc từ chối bất cứ phương pháp chữa trị nào hay thuốc nào mà mình còn chưa hiểu rõ, còn nghi ngờ cả về thời gian và chi phí hiệu quả của phương pháp hoặc thuốc đó.
– Được đảm bảo bí mật các thông tin cá nhân về sức khỏe và bệnh tật của mình.
– Được đối xử bình đẳng và tôn trọng theo luật pháp và phong tục. Được thông tin phản hồi cho thầy thuốc những diễn biến trong khi chữa trị để kịp thời điều chỉnh.
Nhưng thực tế hiện nay, bác sĩ Hiếu cho biết, ở tất cả các nơi người bệnh muốn gặp lại bác sĩ phải quay lại mua phiếu và khám lại.
Thời gian chữa bệnh:
Bác sĩ Hiếu cho biết, hiếm muộn, vô sinh không phải bệnh cấp cứu, không thể khỏi nhanh trong tuần, trong tháng. Điều cơ bản cần có để thụ thai là tinh trùng phải tốt cả về số lượng (20 triệu/ml) và chất lượng mạnh (loại A tinh trùng chạy nhanh và thẳng trên 25%). Trứng (noãn) phải có khả năng thụ tinh. Chu kỳ sinh tinh trùng phải mất 75 ngày, 1 ngày sinh ra 3- 4 triệu con. Chu kỳ sinh noãn là 1 vòng kinh nguyệt (28 đến 33 ngày). Thời điểm giao hợp lúc thụ tinh là lúc phóng noãn. Cặp vô sinh hiếm muộn phải tự mình tính được ngày này, nhất là những cặp chỉ thực hiện tình dục thưa thớt.
Các thầy thuốc chuyên khoa sinh sản thường biết kết hợp khéo léo thời điểm phóng noãn (rụng trứng) của người vợ và thời điểm tinh trùng tốt nhất của người chồng trong điều trị vô sinh. Ngày nay đã có nhiều loại thuốc, thực phẩm để điều hòa sinh sản.
Nghĩa là điều khiển phóng noãn và chữa được tinh trùng yếu, ít, dị dạng thậm chí nhiều ông không có tinh trùng trong tinh dịch vẫn có thể có khả năng làm bố đẻ thực sự và nhiều phụ nữ sảy thai, đẻ non liên tục vì dị dạng tử cung, nhiều người không tự mang thai của mình được vẫn có khả năng làm mẹ thực sự của con mình.